Sabemos que a representatividade e presenza das persoas maiores en esferas públicas, sociais e mediáticas, tal e como se vén apuntando desde hai anos en diferentes foros e por parte de diferentes especialistas e institucións, en relación ao seu peso demográfico, económico e social é realmente baixa e moi descompensada tendo en conta a importancia deste grupo etario.

Con todo, nesta ocasión o noso artigo é para felicitarnos e analizar a última iniciativa do buque insignia de Inditex, Zara, na súa recente campaña de presentación da colección “Thirteen pieces” para a cual elixiron á actriz Ángela Molina de 67 anos. Con esta decisión, Inditex continúa a súa aposta en favor da diversidade e neste caso concreto, dá relevancia ao papel e a imaxe das persoas maiores non só no mundo da moda senón na esfera do cotián. Ademais, este caso xa non é novo en Zara, xa que en 2021 presentou a colección “Timeless” con Marie Sophie Wilson de 58 anos.

Fonte: Zara

Parece que o mundo da moda está a ser especialmente sensible coa imaxe da muller maior e a súa proxección publicitaria e por tanto, social. Cabe lembrar que en 2018, outra compañía de moda galega como Adolfo Domínguez lanzou a campaña “Se máis vello” na que proxectaba a imaxe de persoas maiores como referentes no mundo da moda.

Tamén é interesante destacar que estas campañas, ademais do seu impacto publicitario, están baseadas en coleccións de deseño simple e para todas as persoas consumidoras, pezas atemporais e cómodas, minimalistas, a medio camiño entre a funcionalidade e a estética, que pode vestir tanto a mulleres maiores como a mozas. Esta tendencia, xa coñecida como “elderlycore” converten ás persoas maiores en referentes á hora de vestir baixo a hipótese de que a moda non entende de idades.

Tendo en conta o peso poboacional das persoas maiores, así como o seu impacto económico e social víñase facendo necesario desde hai anos que o mundo da moda, sempre pioneiro en detección e xeración de tendencias e movementos sociais, avanzase neste sentido e con campañas e accións como esta, dá un importante paso adiante e sitúanse na vangarda da promoción e visibilización da realidade da nosa sociedade.

Pero máis aló dunha cuestión de imaxe ou presenza, a moda e a oferta de pezas, así como un estilismo liderado polas persoas maiores, poderían favorecer actitudes de pertenza a unha sociedade que, como é sabido, invisibiliza o proceso de envellecemento, proceso no que unha gran porcentaxe da poboación se atopa.

Xerar accións e comportamentos que melloren a inclusión social do grupo de persoas con 65 e máis anos podería incidir na mellora da súa calidade de vida, como se veu observando en diversos estudos recentes (Nakova-Manolova, 2023), entre os que se infire por exemplo a importancia do mecanismo que subxace á relación entre os valores culturais e o benestar subxectivo, e como a proximidade psicolóxica entre a roupa e a propia persoa media a relación entre os valores culturais (autoconstrucción) e o benestar subxectivo (Chen, 2021).

Ademais, que este grupo de idade sinta parte activa dun mercado que responde as súas inquietudes e demandas é positivo desde o punto de vista da Economía do Consumo, e máis en concreto, da Economía Sénior. Non debemos perder de vista os datos que indican Ortega Cachón e Sevillano (2022): as persoas adultas maiores manteñen o seu alto poder adquisitivo e durante o ano 2022 produciuse un aumento da axuda das persoas consumidoras sénior á súa contorna (65% das persoas participantes no estudo). Sinalan tamén que as persoas maiores impactan directamente en 1 de cada 4 euros da riqueza europea. En España, o impacto alcanzou ata un 26% do PIB e un 60% de todo o consumo nacional (Fernández Palacios e Ortega Cachón, 2022).

Fonte: Zara

Aínda que xa sabemos que a moda e as tendencias en moitos casos son fugaces e pasaxeiras, sería desexable que a atención ás necesidades e demandas das persoas maiores, así como as súas inquietudes á hora de vestir convértanse en normalidade e nunha tendencia atemporal e común que non deba ser noticia, aínda que a día de hoxe é de recoñecer a aposta destas compañías pioneiras por este tipo de campañas.

E así como o deseño universal e os seus principios calaron en moitos outros sectores e industrias mellorando a experiencia da persoa usuaria, tamén o sector da moda, respectando os atributos craves do mesmo (a orixinalidade, a creatividade ou a harmonía, por exemplo) podería estar a se sumar a esta tendencia “elderlycore”. Ademais, dada a súa potente repercusión mediática e publicitaria, podería ser un facilitador para revitalizar a presenza dun grupo poboacional con gran peso na sociedade, e non só desde o punto de vista cuantitativo, como son as persoas maiores.

Referencias

Chen, WC. (2021). How Cultural Values Affect Subjective Well-Being Among Older Adults: The Role of Proximity of Clothing to Self. Journal of Happiness Studies, 22, 95–111.

Fernández Palacios, J. e Ortega Cachón, I. (dirs.). (2022). Ranking de territorios por la economía sénior 2021. Fundación MAPFRE, Madrid, 2022.

Nakova-Manolova, A. (2023). Social Inclusion of the Elderly as an Indicator of the Quality of Life. Postmodernism problems, 1, 8-25.

Ortega Cachón, I. y Sevillano, M. (dirs.) (2022). III Barómetro del consumidor sénior. Fundación MAPFRE, Madrid, 2022.